Przed niebezpiecznym rokoszem. Sejm zwyczajny w Warszawie. 1666 r.

Sejm zwołany został w końcu grudnia 1665 r. Sejmiki przedsejmowe odbyły się w lutym 1666 r. Obrady sejmowe rozpoczęły się 17 marca 1666 r. Marszałkiem izby poselskiej został Jan Chryzostom Pieniążek, starosta oświęcimski. Wbrew planom królewskim, wyłożonym w legacji, obejmującym zestawienie pilnych spraw do załatwienia, zwłaszcza w zakresie obrony państwa, a także zawierającym wywody króla, dotyczące sytuacji wewnętrznej, w której odnosił się on do sukcesów wojennych z Moskwą, załagodzenia konfederacji wojskowych, wyjaśnienia powodów wystąpienia z planami elekcji vivente rege, jako mających zapobiec niebezpieczeństwom bezkrólewia, a także odniesienia się do skazania marszałka wielkiego koronnego Jerzego Lubomirskiego jako buntownika - sejm został zdominowany właśnie przez tę ostatnią sprawę, w której opozycja, wystąpiła jawnie z żądaniem przywrócenia do praw skazanego marszałka. Król jednak nie zgodził się ustąpić. W takiej sytuacji sejm został w końcu zerwany przez Adriana Miaskowskiego, posła średzkiego, nie podejmując żadnych uchwał i kończąc obrady 4 maja 1666 r. Droga do rokoszu Jerzego Lubomirskiego została otwarta.

Zobacz:  J. A. Chrapowicki, Diariusz. Część Druga: lata 1665-1669, opr. A. Rachuba, T. Wasilewski, Warszawa 1988, s. 33-38; S. Ochmann-Staniszewska, Z. Staniszewski, Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana Kazimierza Wazy. Prawo-doktryna-praktyka, T. 1, Wrocław 2000, s. 406-448; H. Olszewski, Sejm Rzeczypospolitej epoki oligarchii (1652-1763). Prawo-praktyka-teoria-programy, Poznań 1966; P. Krakowiak, Dwa sejmy w 1666 roku, Toruń 2010.